Από φωτισμένα πνεύματα προσφέρθηκαν στην ανθρωπότητα ιδέες και τρόποι επίλυσης των προβλημάτων της από την πιο βαθιά αρχαιότητα έως και σήμερα. Για παράδειγμα, μόλις τον περασμένο αιώνα της υποδείχθηκε ένας τρόπος κοινοτικής συμβίωσης με συνεργασία, δικαιοσύνη σε κατανομή δικαιωμάτων και αγαθών, με κοινωνική και διεθνή αλληλεγγύη. Και τι έγινε με αυτό; Οι άνθρωποι έφτιαξαν έναν ακόμη -ισμό με αποκρουστικά χαρακτηριστικά ολοκληρωτισμού και απομονωτισμού.
Η ελευθερία και η ισότητα στραγγαλίστηκαν και η πνευματικότητα πνίγηκε μέσα σε αναθυμιάσεις ιδεοληψίας και καταναγκασμού. Της υποδείχθηκε επίσης ένας τρόπος ανύψωσης, αμοιβαίας κατανόησης και δημιουργικής σύμπραξης μεταξύ ατόμων, ομάδων και λαών μέσω υψηλής κουλτούρας. Και ενώ η ιδέα αυτή, χάρη στις σχεδόν υπεράνθρωπες προσπάθειες ελάχιστων ατόμων άρχισε να ανθίζει και να εξαπλώνεται στον κόσμο, μια άθλια σκευωρία και προδοσία, αναχαίτισε την ανάπτυξη και επικράτησή της.
Αλλά, βέβαια, κάθε παραβίαση του καλού και της προόδου πληρώνεται πολύ ακριβά. Κι αν γινόταν ένας υπολογισμός από αμερόληπτους στοχαστικούς ερευνητές, θα φαινόταν το τραγικό κόστος στην ειρήνη, στην ευημερία και στην πνευματική υγεία του ανθρώπινου γένους. Πραγματικά, η ιστορία θα έπρεπε να γράφεται με βάση την κίνηση του πνεύματος, με τις καμπύλες ανόδου και καταβύθισής του. Και σ΄αυτή τη μελέτη οι μεγάλες προδοσίες θα είχαν έναν καταλυτικό ρόλο.
Και επειδή οι σωτήριες ιδέες είτε κακοποιήθηκαν βάναυσα είτε παραμερίστηκαν και αγνοήθηκαν, φαίνεται τώρα πως μπαίνουμε σε μια νέα περίοδο μεσαίωνα με αντιπαλότητες, διαιρέσεις και μίση, με αγριότητες και βιαιότητα. Αυτός ο νέος μεσαίωνας, αν επικρατήσει, θα είναι πολύ χειρότερος και καταστροφικότερος από τον προηγούμενο γιατί έχει στη διάθεσή του τη σύγχρονη τεχνολογία. Και αλίμονο στους ανθρώπους αν η τεχνολογία τους δεν υπηρετεί την ανθρωπιά και το πνεύμα.
Τώρα, λοιπόν, που η αγωνία πλανιέται πάνω από πολιτείες και ηπείρους, έχει νόημα να συζητάμε για την κουλτούρα; Κι όμως, ακριβώς τώρα πρέπει να μιλάμε περισσότερο γι΄αυτήν, έστω και σαν προσευχή ή σαν εξορκισμό του κακού. Και έστω κι αν ελάχιστοι θα ασχολούνται και θα σκέφτονται γι΄αυτήν, κάθε τέτοια σκέψη και αναφορά, θα είναι μια απολύμανση του διαστήματος από τις αναθυμιάσεις της κακίας.
Έτσι ας καταγράψουμε μερικές δηλώσεις του μεγάλου αγωνιστή της ειρήνης και του ανθρωπισμού, Νίκολας Ρέριχ.
«...Μόνον η Κουλτούρα, μόνον οι πανενωτικές ιδέες της Ομορφιάς και της Γνώσης μπορούν να μας δώσουν πίσω την πανανθρώπινη γλώσσα... Μόνον οι αξίες της κουλτούρας θα λύσουν τα πιο περίπλοκα προβλήματα της ζωής.
Μόνον εν ονόματι των θησαυρών της κουλτούρας μπορεί να επικρατήσει η ανθρωπιά. Στην ίδια τη ρίζα αυτής της ιδέας... είναι σφιχτοδεμένος ο πλήρης σεβασμός του Φωτός, η αληθινή υπηρεσία στην Ευδαιμονία... Προς χάριν των επερχόμενων γενεών, ας επαναλάβουμε πάλι και πάλι ότι στη διάρκεια των πιο περήφανων εποχών της ανθρώπινης ιστορίας, μια αναγέννηση και άνθιση επιτεύχθηκαν όπου αναπτύχθηκε η παράδοση του σεβασμού για την κουλτούρα... Η έννοια της Κουλτούρας πρέπει να αφυπνίσει μέσα μας τη συνηχούσα έννοια της ενότητας... Η αντίληψη της Κουλτούρας, ανήκει στις ανίκητες συνθετοποιές έννοιες... Η Κουλτούρα δεν ανήκει σ΄έναν άνθρωπο, σε μια ομάδα, έθνος, κ.τ.λ. Είναι η αμοιβαία ιδιοκτησία όλης της ανθρωπότητας και η κληρονομιά των γενεών. Είναι η εποικοδομητική δημιουργία της ανθρώπινης προσπάθειας. Είναι η ανώτατη σύλληψη της Ομορφιάς και της Γνώσης. Χωρίς Κουλτούρα δεν υπάρχει αλήθεια, δεν υπάρχει ενότητα, δεν υπάρχει ειρήνη...»
Ας παραθέσουμε και μια σχετική παράγραφο από τη Διδασκαλία της Ζωντανής Ηθικής:
«Η Ουρουσβάτι γνωρίζει τη χαρά που έρχεται όταν τα μάτια, απολαμβάνουν την τελειότητα, το μεγαλείο της φύσης μια αυτοθυσιαστική πράξη, την ποιότητα της μαστορικής ή της μηχανικής. Η υψηλή ποιότητα είναι πάντα γιορτή και χαρά. Αυτό το είδος θαυμασμού είναι χωρίς εγώ.
Οι άνθρωποι είναι προικισμένοι μ΄ένα ωραίο χάρισμα -την ικανότητα όχι μόνο να δημιουργούν, αλλά και να αναγνωρίζουν την ποιότητα και να αγαλλιούν με αυτήν. Είτε πλούσιοι είτε φτωχοί, κυβερνήτες ή ζητιάνοι, όλοι μπορούν να το κάνουν αυτό. Και απ΄αυτό γεννιέται χαρά -ένας θεραπευτικός θόλος πάνω από την επί μακρόν πάσχουσα Γη μας.
Δικαίως τρομοκρατούνται οι άνθρωποι από τα μιάσματα που δηλητηριάζουν τον κόσμο μας. Ρωτούν πώς μπορούν να θεραπευτούν απ΄αυτά τα έλκη. Ένα από τα αληθινά φάρμακα είναι η χαρά. Είναι το καλύτερο αντίδοτο και για το σώμα και για την ψυχή. Ευτυχώς, κανένας δεν μπορεί να στερηθεί την ικανότητα να χαίρεται.
Η χαρά ως ανταπόκριση στην ποιότητα είναι φωτεινή. Αυτό το είδος χαράς, χωρίς ιδιοτέλεια, συμβάλλει στο Κοινό Καλό... Και η φύση και η δημιουργικότητα προσφέρουν ανεξάντλητες χαρές, χωρίς τις οποίες μια καταστροφική μάχη θα κάλυπτε τα πάντα με σκοτάδι. Η Εσωτερική Μας Ζωή κυλάει όχι μόνο με μόχθο αλλά και με χαρά.
Ο Στοχαστής γνώριζε τη θεραπευτική ιδιότητα της χαράς. Δίδασκε: «Ακόμη και ο τελευταίος από τους δούλους δεν είναι δυνατόν να στερηθεί τη χαρά του Σύμπαντος.»
Τέτοια λόγια είναι βάλσαμο και Θεία Κοινωνία. Εν μέσω λοιπόν του γενικού ορυμαγδού και της αβεβαιότητας, ας μεταλάβουμε της Κουλτούρας -Cult Ur: Σεβασμός, λατρεία του Φωτός. Όλοι μπορούμε. «Μελετώντας και θαυμάζοντας, γινόμαστε αληθινοί συνεργάτες της εξέλιξης και από τις λαμπερές ακτίνες του υπέρτατου Φωτός μπορεί να αναδυθεί αληθινή γνώση...», λέει ο Νίκολας Ρέριχ.
Υπάρχουν τόσα πράγματα που μπορούν να γεννήσουν θαυμασμό, χαρά και ανάταση. Εκτός από τις άπειρες και αστείρευτες ομορφιές της Φύσης, υπάρχουν οι δημιουργίες της ζωγραφικής και γλυπτικής, της αρχιτεκτονικής, της λογοτεχνίας. Κι ακόμα το καλό θέατρο και ο ποιοτικός κινηματογράφος. Σήμερα όλα αυτά είναι προσιτά σε όλους και καθένας μας μπορεί να αντλήσει όχι μόνο τη χαρά της αισθητικής απόλαυσης αλλά και τη χαρά για τις δυνατότητες του ανθρώπινου πνεύματος.
AGNI YOGA HELLAS - 1.12.2015
