Ο νους σου κάνει συνεχώς προβολές, προβάλλει τον εαυτό του. Ο νους σου επεμβαίνει συνεχώς στην πραγματικότητα, της δίνει χρώμα, σχήμα και μορφή, που δεν είναι δικά της. Ο νους σου δεν σου επιτρέπει ποτέ να δεις εκείνο που υφίσταται΄ σου επιτρέπει να δεις μόνο εκείνο που θέλει να δει.
Μόλις πριν από είκοσι χρόνια, οι επιστήμονες πίστευαν ότι τα μάτια μας, τα αυτιά, η μύτη και οι άλλες αισθήσεις, καθώς και ο νους, δεν ήταν παρά μόνο ένα άνοιγμα προς την πραγματικότητα, γέφυρες προς την πραγματικότητα. Αλλά μέσα σε είκοσι χρόνια, στα τελευταία είκοσι χρόνια, άλλαξε ο όλος τρόπος κατανόησης. Λένε τώρα ότι οι αισθήσεις και ο νους μας δεν αποτελούν αληθινά ένα άνοιγμα προς την πραγματικότητα αλλά ότι μας προφυλάσσουν από αυτή. Μόνο το δύο τοις εκατό τής πραγματικότητας περνά από αυτούς τους φύλακες και μπαίνει μέσα σου΄ το ενενήντα οκτώ τοις εκατό τής πραγματικότητας μένει απέξω. Και το δύο τοις εκατό που φτάνει σε σένα και στην ύπαρξη σου δεν είναι πια το ίδιο΄ αναγκάζεται να περάσει από τόσα πολλά εμπόδια, αναγκάζεται να συμμορφωθεί με τόσα πολλά πράγματα, ώστε μέχρι να φτάσει ως εσένα, δεν είναι πια το ίδιο.
Διαλογισμός σημαίνει ότι βάζεις το νου στην άκρη έτσι ώστε να μην αναμειγνύεται πλέον στην πραγματικότητα σου και να μπορείς να βλέπεις τα πράγματα έτσι όπως είναι. Γιατί αναμειγνύεται ο νους; Γιατί τον νου τον δημιουργεί η κοινωνία. Είναι ο πράκτορας της κοινωνίας μέσα σου΄ δεν βρίσκεται στην υπηρεσία σου, να το θυμάσαι! Είναι δικός σου ο νους, αλλά δεν είναι στην υπηρεσία σου΄ συνομωτεί εναντίον σου. Τον έχει προγραμματίσει η κοινωνία΄ η κοινωνία έχει εμφυτεύσει πολλά πράγματα μέσα του. Είναι δικός σου νους, αλλά δεν λειτουργεί πια ως υπηρέτης σου΄ λειτουργεί ως υπηρέτης της κοινωνίας.
Αν είσαι χριστιανός, τότε λειτουργεί ως πράκτορας της χριστιανικής εκκλησίας, αν είσαι ινδουϊστής, τότε ο νους σου είναι ινδουϊστικός, αν είσαι βουδιστής, ο νους σου είναι βουδιστικός. Και η πραγματικότητα δεν είναι ούτε χριστιανική ούτε ινδουϊστική ούτε βουδιστική΄ η πραγματικότητα είναι απλώς έτσι όπως είναι. Και πρέπει να βάλεις στην άκρη αυτά τα είδη νου: τον κομμουνιστικό νου, τον φασιστικό νου, τον καθολικό νου, τον προτεσταντικό νου.
Υπάρχουν τρεις χιλιάδες θρησκείες πάνω στη γη΄ μεγάλες θρησκείες και μικρές θρησκείες και πολύ μικρές αιρέσεις και αιρέσεις επί αιρέσεων, τρεις χιλιάδες συνολικά. Υπάρχουν τρεις χιλιάδες είδη νου, τύποι νου, και η πραγματικότητα είναι μία, και η αλήθεια είναι μία! Διαλογισμός σημαίνει: βάλε στην άκρη το νου και παρατήρησε. Το πρώτο βήμα, η αγάπη για τον εαυτό σου, θα σε βοηθήσει εξαιρετικά. Αγαπόντας τον εαυτό σου, έχεις καταστρέψει πολλά από εκείνα που εμφύτευσε μέσα σου η κοινωνία. Θα έχεις απελευθερωθεί περισσότερο από την κοινωνία και τον προγραμματισμό της.
Και το δεύτερο βήμα είναι: παρατήρησε, απλώς παρατήρησε. Ο Βούδας δεν λέει τι πρέπει να παρατηρείς΄ τα πάντα! Όταν περπατάς, παρατήρησε το περπάτημά σου. Όταν τρως, παρατήρησε που τρως. Όταν κάνεις μπάνιο, παρατήρησε το νερό, το κρύο νερό που πέφτει πάνω σου, το άγγιγμα του νερού, την ψυχρότητα, το ρίγος που περνά τη σπονδυλική σου στήλη΄ παρατήρησε τα πάντα, σήμερα, αύριο, πάντοτε.
Έρχεται τελικά η στιγμή που μπορείς να παρατηρείς ακόμη και τον ύπνο σου. Είναι αυτό το υπέρτατο στην παρατήρηση. Το σώμα αποκοιμιέται και παραμένει ξύπνιος κάποιος παρατηρητής, που παρατηρεί σιωπηλά το βαθιά αποκοιμισμένο σώμα. Αυτό είναι το υπέρτατο της παρατήρησης. Προς το παρόν, ισχύει ακριβώς το αντίθετο: είναι ξύπνιο το σώμα σου, αλλά εσύ κοιμάσαι. Τότε θα είσαι ξύπνιος εσύ και θα κοιμάται το σώμα σου. Το σώμα χρειάζεται ανάπαυση, αλλά η συνειδητότητά σου δεν χρειάζεται ύπνο. Η συνειδητότητά σου είναι συνειδητότητα΄ είναι εγρήγορση, αυτή είναι η ίδια της η φύση.
Osho: The Dhammapada: The Way of the Buddha, Τόμος 5, Κεφάλαιο 5
