Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΧΑΣΤΗ





"Τούτο το χειμώνα θα ασχοληθούμε αρκετά με την ελληνική φιλοσοφία, και, ως εκ τούτου, με τον κορυφαίο εκπρόσωπό της, τον Πλάτωνα. Πριν καταπιαστούμε με κάποια από τα σημαντικότερα έργα του, θα δούμε λίγο τον ίδιο τον άνθρωπο, τον άνθρωπο που η σκέψη του σημάδεψε ανεξίτηλα τον δυτικό στοχασμό.

Αυτός ο γίγαντας της σκέψης φρόντιζε να κρύβει επιμελώς, να εξαφανίζει κυριολεκτικά την προσωπικότητά του στους διαλόγους του, σε τέτοιο βαθμό που οι μελετητές του να μην μπορούν να διακρίνουν τις δικές του ιδέες από εκείνες του Σωκράτη. Καθώς είναι γεγονός ότι ο Πλάτωνας έβαζε πάντα όλες τις ιδέες στο στόμα του αγαπημένου του «πρεσβύτερου φίλου», όπως αποκαλούσε τον Σωκράτη.

Όσο όμως κι αν εξαφάνιζε τον εαυτό του ο Πλάτωνας μέσα στα γραπτά του, δεν είναι δυνατό να κρυφτεί η μεγαλοφυϊα του, όχι μόνο στη σύλληψη ιδεών αλλά και στην απαράμιλλη δραματουργική του ικανότητα, όπως αυτή προβάλλει στους περίφημους διαλόγους του. Τους διαλόγους, τους οποίους ο ίδιος αποκαλούσε «ωραίο παιχνίδι», θεωρώντας υψίστης σημασίας το διδακτικό του έργο, τη μετάδοση ιδεών και πληροφοριών σε άμεση επαφή διδάσκοντος και διδασκόμενου.

Σ΄αυτόν που ανέβασε τη σκέψη στα ουράνια ύψη του Αγαθού, του Ωραίου και του Αληθινού, στον Μεγάλο Στοχαστή [έτσι αποκαλείται στις πάμπολλες αναφορές της σειράς των 4 βιβλίων της Άγκνι Γιόγκα που φέρει τον τίτλο Υπεργήινο], αξίζει κάθε τιμή. Αλλά, βέβαια, την αξία του υψηλού στοχασμού αδυνατεί να αναγνωρίσει όποιος δεν κατανοεί τη σημασία της σκέψης. Της σκέψης που συνιστά την ανώτατη λειτουργία της συνειδητότητας, της σκέψης που είναι ο δημιουργός των πάντων. Εμείς ωστόσο, πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, θα παραθέσουμε τα λόγια του Μεγάλου Διδασκάλου σχετικά με τη σκέψη:

Η σκέψη είναι ο νόμος του κόσμου. Αυτός ο νόμος πρέπει να κατανοηθεί σε όλη του την πληρότητα. Η σκέψη δεν είναι μόνο λεκτική έκφραση, η επικράτεια της σκέψης είναι επίσης η επικράτεια της νοητικής ενέργειας. Ακριβώς η γνώση αυτής της πραγματικότητας έχει χαθεί, και μόνο μια μικρή ακτίνα δράσης παραχωρείται στη διάδοση της σκέψης. Ένας τέτοιος περιορισμός εμποδίζει να γίνει αντιληπτό ότι η σκέψη είναι πέραν των ορίων του πλανήτη, με άλλα λόγια, στερεί τη σκέψη από το ευγενές της νόημα. Η σκέψη, όπως ακριβώς η σκεπτο-ενέργεια, προσλαμβάνει πραγματικά την πρέπουσα σημασία όταν κατανοείται ως υπάρχουσα πέρα από τα όρια της γης. Είναι αδύνατον να περιορίσουμε τη σκέψη στη γήινη σφαίρα, διαφορετικά τα ραδιοκύματα θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν με αυτή τη μέγιστη των ενεργειών. Ο περιορισμός της μεγαλύτερης ενέργειας βοηθά επίσης στην υποβάθμιση της ανθρώπινης σκέψης. Αληθινά, όσο περισσότερο ο άνθρωπος καταπιέζει τις δυνατότητές του, τόσο περισσότερο αποκόπτεται από τη μεγάλη συνεργασία.

Η σκέψη πρέπει να μελετηθεί στα καλύτερα επιστημονικά ιδρύματα. Η σκέψη πρέπει να τοποθετηθεί επικεφαλής των φυσικών συνθηκών της ζωής. Η απαξίωση της σκέψης είναι ιδιαίτερα θλιβερό φαινόμενο. Ακόμη περισσότερο όταν ακούει κανείς για ... υπέρβαση της σκέψης από αυτοπροσδιοριζόμενους ως πνευματικούς ανθρώπους.

Εμείς θα θυμίσουμε ότι η ίδια η λέξη «άνθρωπος» σε πολλές γλώσσες σημαίνει ακριβώς το σκεπτόμενο ον, τον στοχαστή, όπως π.χ. η λέξη man, η οποία σχετίζεται με τη σανσκριτική ρίζα man-σκέπτομαι (και manas: νους, επίσης Manu: Φύλακας των ανθρώπινων φυλών, αλλά και ανθρωπότητα).

Βέβαια, η σκέψη, ως η θεμελιώδης λειτουργία των έλλογων όντων, έχει ατέλειωτες διαβαθμίσεις και ποιότητες. Από τη σκέψη του πρωτόγονου μέχρι τη σκέψη του μεγαλοφυούς υπάρχει αβυσσαλέα διαφορά με όλες τις ενδιάμεσες κλιμακώσεις. Σε κάθε περίπτωση όμως, η σκέψη παράγει αποτελέσματα και διαπλάθει το ανθρώπινο ον, υφαίνοντας το πεπρωμένο του και σηματοδοτώντας το παρόν του: «Όπως σκέφτεται μέσα στη καρδιά του ένας άνθρωπος, έτσι και είναι». Ακριβώς, και το ίδιο ισχύει σε συλλογική και σε πανανθρώπινη κλίμακα. Έτσι, το ποιόν μας, το μέλλον μας, η μοίρα του πλανήτη μας, όλα εξαρτώνται από το πώς σκεφτόμαστε.

Η φιλοσοφία λοιπόν είναι άριστο σχολείο της σκέψης. Για να είμαστε ακριβείς, η αληθινή φιλοσοφία, όπως με έμφαση τη διακρίνει ο Πλάτωνας, επειδή η λέξη δεν ανταποκρίνεται πάντοτε στο περιεχόμενο, αποτελεί την τέχνη του σκέπτεσθαι. Και όπως η σκέψη έχει διαβαθμίσεις, έτσι και η φιλοσοφία ποικίλλει σε ύψος και εύρος, ανάλογα με το ύψος και το εύρος της σκέψης του εκφραστή της.

Σίγουρα ο Πλάτωνας είναι ο μεγαλύτερος φιλόσοφος της αρχαιότητας, αλλά και των νεότερων χρόνων, σε ό,τι αφορά τον λεγόμενο δυτικό κόσμο. Και είτε τον αποδέχεται κανείς είτε τον απορρίπτει, δεν μπορεί πάντως να τον αγνοήσει, γιατί η γιγάντια σκιά της σκέψης του σκεπάζει αμετάθετα το δυτικό μας ημισφαίριο".
AGNI YOGA HELLAS 11.11.2014