Δήμητρα Παπακωνσταντίνου
Μάχη 2 κόσμων, όχι του σήμερα και του τότε, αλλά του καπιταλισμού στην πιο ωμή του έκφραση και του κόσμου της φιλοσοφίας. Και μπορεί να φαίνεται ότι ο μεν υποτάσσεται στην αξία του Σωκράτη αλλά δεν κατάφερε να υιοθετήσει τίποτα από τη σκέψη του. Χρήμα εναντίον σκέψης. Και το νικητή ας τον επιλέξετε εσείς.
Ο S.Jobs ένας αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος, που εκπροσωπεί το όραμα κάθε νέου, χτίζει μία κολοσσιαία επιχείρηση πάνω στο αίμα πολλών ανθρώπων. Παραπλανεί νέους κάνοντας τους να πιστεύουν ότι ο καθείς μπορεί να γίνει πάμπλουτος αποσιωπώντας την αλήθεια. Ελάχιστοι γίνονται πλούσιοι και ακόμα πιο λίγοι από τους ελάχιστους δισεκατομμυριούχοι. Δημιουργεί iphone και πανάκριβους υπολογιστές εθίζοντας τους περισσότερο στην καταναλωτική μανία. Και όμως η τακτική του και η σκέψη του “αγιοποιήθηκε” από το σύγχρονο κόσμο ενώ αντιθέτως η σκέψη της φιλοσοφίας αποσιωπάται. Η γνώση δεν είναι επένδυση, όπως είπε και ο ίδιος ο Jobs για την έλλειψη της μόρφωσης του.
Ο Σωκράτης από την άλλη δε θυσίασε στοιχεία της ανθρώπινης του φύσης για να βγάλει χρήματα. Θυσίασε την ίδια του τη ζωή για να αποδείξει πόσο ανόητοι είναι οι άνθρωποι, έψαχνε μία αναλλοίωτη αλήθεια και απαρνιόταν τους ανθρώπους που πίστευαν πως γνώριζαν τα πάντα. Το δαιμόνιο του, τού ζητούσε να αμφισβητεί τα πάντα μέχρι να καταλήξει στο τι είναι ηθικό και τι ανήθικο, καλό και δίκαιο. Βάσισε όλη του τη ζωή πάνω στη σκέψη και στη φιλοσοφία πιστεύοντας πως έτσι θα θεμελιωθεί ένας κόσμος προηγμένος σε συνείδηση και ηθική.
Σε αντίθεση φτάσαμε εν έτει 2014 να αναδεικνύουμε προσωπικότητες που απλώς κάνανε πολλά, μα πάρα πολλά χρήματα, ασχέτως αν στα εργοστάσια τους στην Κίνα οι άνθρωποι υπέγραφαν συμβόλαιο ότι δε θα αυτοκτονήσουν. Δείχνοντας το δρόμο της θυσίας ο Jobs προτρέπει τους νέους να καλύψουν μεγάλο μέρος της ζωής τους μόνο με την εργασία και αυτό θα τους κάνει ευτυχισμένους. Πόσο δυστυχισμένος θα ήταν ο ίδιος αν τελικά πραγματοποιούταν η ευχή του;
Η φιλοσοφία του Σωκράτη βασίζεται στα ακριβώς αντίθετα ιδανικά του κόσμου που εκπροσωπει ο Steven Jobs. Πόση άγνοια χρειάζεται να έχει ένας άνθρωπος, για να του αποκαλυφθεί όλη η γνώση της ζωής και της εναρμονισμένης ζωής με ηθική. Η μόρφωση δεν είναι κακή επένδυση εμπλουτίζοντας την κιόλας με αμφισβήτηση, καταλήγεις ένας ενσυνείδητος άνθρωπος. Μα πόσους ανθρώπους ενσυνείδητους χρειάζεται ο Jobs; Ο Σωκράτης θέλησε να εμφυσήσει στους ανθρώπους την ατομική δυναμική που βασίζεται στην κριτική σκέψη του καθενός ενώ ο Jobs προσπάθησε να καθυποτάξει την σκέψη μας για προσωπικό του όφελος. Η γνώση φέρνει την απελευθέρωση σε όλους τους ανθρώπους ενώ ο καπιταλισμός οδηγεί τους περισσότερους ανθρώπους να φοράνε σιδερένιες αλυσίδες και μόνο λίγοι έχουν τη δυνατότητα να κερδίσουν το έπαθλο, πολύ χρήμα.
Σαρκίο έναντι ψυχής; Ο αποθανών, πλέον, Jobs ίσως έχει τη δυνατότητα τώρα να πραγματοποιησεί την ευχή του, αν βρίσκονται στις ίδιες διαστάσεις. Ίσως, όμως, να μη συναντηθούν ποτέ αυτές οι ψυχές γιατί ο ένας νόμιζε ότι ήταν σπουδαίος ενώ ο άλλος ήταν σπουδαίος.
